Emirates Grubu ve Dubai Airports bugün, havacılığın Dubai ekonomisinde oynadığı merkezi rolü ortaya koyan ekonomik bir etki çalışması yayınladı. Sektörün finansal büyüme ve yolcu sayısındaki artış projeksiyonlarına dayanarak yapılan bu çalışma, havacılığın katkılarını niceliksel olarak ölçerek sektörün yukarı yönlü gidişatını öngörüyor.
Küresel araştırma firması Oxford Economics tarafından derlenen çalışma, havacılık sektörü tarafından üretilen doğrudan ekonomik faaliyetin, sektörün tedarik zinciri aracılığıyla üretilen dolaylı faaliyetin ve yerel havacılık iş gücü tarafından ücretle finanse edilen tüketim yoluyla desteklenerek teşvik edilmiş faaliyetin bir değerlendirmesini içeriyor. Çalışmada ayrıca Dubai’de havacılık sektörünün kolaylaştırdığı turizm harcamalarının katalizör etkisi de değerlendiriliyor.
Emirates Havayolu ve Grubu Yönetim Kurulu ve İcra Kurulu Başkanı ve Dubai Airports Başkanı Şeyh Ahmed bin Said El Maktoum konuyla ilgili şu açıklamalarda bulundu: “Şeyh Muhammed bin Rashid Al Maktoum’un liderliğinde, Dubai havacılık sektörü bugüne kadar şehrimizin ekonomik büyüme stratejisinin temel direği oldu ve D33 Ekonomik Gündemi’nde de kilit bir rol oynamaya devam edecek.”
“Güçlü hava bağlantısıyla desteklenen Dubai; ticaret, yatırımlar ve turizm açısından global sahnede önemli bir yere sahip olmasının yanı sıra havacılık ve lojistik alanlarında da lider bir oyuncu olarak öne çıkıyor. Dubai World Central – Al Maktoum Uluslararası havalimanına yönelik iddialı planlarımız ve Dubai International’da kapasiteyi arttırmaya yönelik devam eden yatırımlarımız, hava taşımacılığına yönelik öngörülen talebi destekleyerek daha fazla ekonomik fırsatın önünü açacak. Büyüme planlarımız daha da fazla nitelikli istihdam yaratacak ve ayrıca seyahat deneyimlerini iyileştirmek ve operasyonları daha verimli ve güvenli hale getirmek için geleceğin çözümlerini geliştirmek üzere önde gelen teknoloji ortaklarıyla birlikte çalışarak inovasyonu teşvik etmeye yardımcı olacak.”
Havacılık sektörünün Dubai ekonomisine katkısı
2023 yılında Emirates Grubu, Dubai Airports (Dubai Uluslararası ve Dubai World Central – Al Maktoum havalimanları dahil olmak üzere) ve diğer havacılık sektörü kuruluşlarından¹ oluşan Dubai havacılık sektörünün, Dubai’nin GSYİH’sinin %27’sine denk gelen 137 milyar AED (37,3 milyar ABD Doları) brüt katma değeri² (GVA) kadar katkı sağladığı tahmin ediliyor. Sunulan bu katkıya 94 milyar AED’lik temel ekonomik etki ve havacılığın kolaylaştırdığı turizmin katalizör etkisinden kaynaklanan 43 milyar AED dahil ediliyor. Bu rakamların, Emirates ve Dubai Airports tarafından kolaylaştırılan havacılık faaliyetlerinin 2030 yılına kadar (2023 fiyatlarıyla) 196 milyar AED veya Dubai’nin tahmini GSYİH’sinin %32’sine katkıda bulunmasıyla istikrarlı bir şekilde artması bekleniyor.
Havacılık öncülüğündeki faaliyetler ise Dubai genelinde 631.000 iş imkânı yarattı. Bu rakam da 2023’te emirlikteki her beş işten birine denk geliyor. 2030 yılına kadar havacılıkla bağlantılı 185.000 iş imkânının daha yaratılması beklenirken, Dubai’nin havacılık sektörü tarafından katkı sağlanan toplam istihdamın 816.000’e ulaşacağı tahmin ediliyor.
Oxford Economics tarafından 2014 yılında yayınlanan bir önceki ekonomik etki raporu, havacılık sektörünün Dubai’nin GSYH’sine %27 oranında katkıda bulunduğunu ve 417.000 kişiye istihdam sağladığını ortaya koydu. Son sonuçlar, Dubai’nin GSYH’sindeki payın sabit kaldığını gösterse de sektörün brüt katma değeri reel olarak artış gösterdi. Mevcut rakamlar, diğer sektörlerdeki daha hızlı büyümenin yanı sıra son on yılda daha geniş ekonomideki çeşitlenmeyi yansıtıyor.
Dubai’nin havacılık sektörünü geleceğe hazırlamak ve ekonomik bir itici güç olarak kalmasını sağlamak için yaptığı hayati yatırımlar, Dubai World Central – Al Maktoum International’da yeni nesil bir tesise ek olarak Dubai International’da kapasite ve operasyonları genişletmek için devam eden büyük yatırımlarında açıkça görülüyor. 128 milyar AED tutarındaki yeni havalimanı Dubai International’ın beş katı büyüklüğünde olacak ve ilk aşaması 10 yıl içinde tamamlanacak. Dubai World Central – Al Maktoum International tamamen tamamlandığında yılda 260 milyon yolcuya hizmet verme kapasitesiyle 400’den fazla uçak park yerinden oluşacak. Dubai World Central – Al Maktoum International’ın genişletilmesi, çalışmanın ana etki sonuçlarına dahil edilmiyor3 ancak inşaat projesinin 2030 yılında Dubai’nin GSYİH’sine tahmini 6,1 milyar AED katkıda bulunması ve 132.000 istihdam imkânı yaratması bekleniyor.
Yeni havalimanı ve çevresindeki altyapı, emirliğin ticaret ve turizm ayak izini güçlendirmeyi amaçlayan Dubai’nin Ekonomik Gündemi’ne (D33) katkıda bulunacak. D33’ün ilerici kalkınma planları, Dubai’yi dünyanın en iyi beş lojistik merkezinden biri haline getirmenin yanı sıra dış ticaret haritasına 400 uçuş noktası ekleyerek bağlantısı en yüksek şehirlerden biri haline getirmeyi de amaçlıyor.
Dubai’de havacılık ve turizm
Havacılık, aynı zamanda Dubai’ye yönelik uluslararası turizmin büyümesinin arkasındaki itici güç olarak öne çıkıyor. 20234 yılında ziyaretçiler, dünyanın en çok ziyaret edilen seyahat noktalarından biri olan Dubai’de ortalama 3,8 gece konaklayarak oteller, restoranlar, turistik yerler ve alışveriş için ortalama 4.300 AED4 harcadı. Rapora göre, Dubai’ye uçan uluslararası ziyaretçiler geçen yıl tahmini olarak 66 milyar AED harcadı.
Toplamda, havacılığın kolaylaştırdığı turizm harcamalarının brüt katma değer olarak 43 milyar AED veya Dubai’nin GSYİH’sinin %8,5’ine katkıda bulunduğu ve 329.000 istihdamı desteklediği tahmin ediliyor. GVA’nın yarısından fazlası olan 23 milyar AED, Emirates ile Dubai’ye uçan yolculardan elde edildi. Dubai’ye yönelik turizmin önümüzdeki altı yıl içinde önemli ölçüde büyümesi ve havacılık destekli turizm harcamalarının, Dubai’nin öngörülen GSYİH’sinin %10’una ve Dubai’deki her sekiz işten birine denk gelen 63 milyar AED’lik GVA tutarında desteklemesi bekleniyor.
Oxford Economics’in “Dubai’de Havacılığın Ekonomik Etkisi” başlıklı raporunu detaylı olarak incelemek için linkteki web sitesini ziyaret edebilirsiniz.
¹ Diğer havacılık kuruluşları arasında flydubai, Dubai Duty Free, Dubai Aviation Engineering Projects (DAEP), Dubai Police, Dubai Customs, Dubai Immigration, Dubai Air Navigation Services, Dubai Civil Aviation Authority, the General Directorate of Residency and Foreigners Affairs (GDRFA) ve Dubai Aviation City Corporation yer almaktadır.
² Brüt Katma Değer (GVA), çalışanların ücretleri ile faiz, vergi, amortisman ve itfa öncesi kârlarının (FAVÖK) toplamı olarak tanımlanır. Aynı zamanda gelirden, bu geliri üretmek için kullanılan mal ve hizmetlerin satın alma maliyeti çıkarılarak hesaplanır. Bir ülkedeki tüm firmaların ürettiği GVA’lar toplamı, vergi ve sübvansiyonlar için yapılan küçük düzenlemelerden sonra o ülkenin GDP’sine eşit olacaktır.
3 Nisan 2024’te duyurulan Al Maktoum Havalimanı’nın (DWC) genişletilmesi, etki tahminine dahil edilmemiştir. DWC’nin genişletilmesi, 2030 yılında ekonomiye tahmini 6,1 milyar AED brüt katma değer sağlayarak Dubai’nin öngörülen GSYİH’sinin %1,0’ine denk gelecek ve 132.000 istihdam yaratarak Dubai’nin o yılki istihdamının %3,7’sine denk gelecektir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
