Rusya’nın Saint Petersburg kentinde 2’nci Rusya -Afrika Zirvesi Ekonomik ve İnsani Forumu düzenlendi. Zirve kapsamında Rusya Devlet Nükleer Enerji Kuruluşu Rosatom tarafından desteklenen “Afrika’nın Kalkınması için Nükleer Teknolojiler” başlıklı bir genel oturum gerçekleştirildi.
Hibrit formatta düzenlenen etkinliğe Tanzanya Madenler Bakanı Doto Mashaka Biteko, Zimbabve Enerji ve Güç Geliştirme Bakanı Soda Zhemu, Burundi Hidrolik, Enerji ve Madenler Bakanı İbrahim Uwizeye, Mısır Nükleer Güç Santralleri Kurumu Yönetim Kurulu Başkanı Emced El-Vekil, Ruanda Atom Enerjisi Kurulu CEO’su Fidel Ndahayo, Rosatom Genel Müdürü Aleksey Likhachev ve diğer yetkililer katıldı. Cumhurbaşkanlığı İklim Konuları Özel Temsilcisi Ruslan Edelgeriyev oturumun moderatörlüğünü yaptı.
Katılımcılar, Afrika bölgesinde barışçıl atomun geliştirilmesine yönelik olasılıkları ve bu alanda olası iş birliği yollarını ele aldılar.
Oturumda Aleksey Likhachev şunları söyledi: “Ne zaman yeni bir ülkeyle çalışmaya başlasak ya da nükleer kulübün bir üyesiyle çalışmalarımızı genişletsek, özel bir güven ilişkisi kurarız. Sonuçta nükleer alanda devletlerarası iş birliği konusu her zaman üst düzey yetkililerin, devlet ve hükümet başkanlarının gündemindedir. Aynı zamanda, iş birliği ancak ülkeler arasında ciddi güven ilişkileri varsa başarılıyla hayata geçirilebilir. Nükleer enerjinin gücü, sadece girişimcilik açısından değerlendirilemeyecek kadar büyüktür”.
Likhachev sözlerine şöyle devam etti: “Teknolojik egemenliği sağlamak için ortaklarımıza her zaman geniş bir proje yelpazesi sunuyoruz. Buna nükleer tıp, ışınlama merkezleri, araştırma reaktörleri ve rüzgâr enerjisi gibi nükleer enerjiye yakın ve ilgili teknolojiler de dahildir. Makine mühendisliği teknolojilerinin de çok büyük bir portföyü var çünkü ürünleri sertifika alacak olan yerel üreticilerle ürün üretimini öğrenmeyi taahhüt ediyoruz”.
Mısır Nükleer Güç Santralleri Kurumu Yönetim Kurulu Başkanı Emced El-Vekil de konuşmasında, “Mısır’ın barışçıl nükleer enerji programı bizim için büyük önem taşımaktadır ve El Dabaa NGS projesi ile dinamik bir şekilde büyümeye devam etmektedir. Proje halihazırda çok sayıda istihdam yaratılması da dahil olmak üzere yerel halkın yaşam koşulları üzerinde olumlu bir etkiye sahip. Bu etkinin dokuz kat artmasını ve çeşitli sektörlerde sayısız fırsat yaratmasını bekliyoruz. Mısır’ın Sürdürülebilir Kalkınma için Entegre Enerji Stratejisi, 2035 yılına kadar enerji karışımımızdaki yenilenebilir enerji payını yüzde 42’ye çıkarmayı hedeflemektedir. Yenilenebilir enerji, enerji karışımına önemli bir katkı sağlayacaktır ancak bunun sürekli bir güvenilir baz yük güç kaynağı ile desteklenmesi gerekmektedir. Nükleer enerjinin rolünün bu olduğuna inanıyorum. Bunu su için de kullanabileceğiz. Dolayısıyla nükleer enerji, Mısır için ve ülkenin sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşması konusunda pek çok avantaj sunmaktadır” dedi.
Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti Maden Bakanı Doto Mashaka Biteko da konuşmasında şunları söyledi: “Bizim için nükleer enerji yeni bir şey. Bununla beraber, doğal uranyum kaynağı konusunda çalışmalar halihazırda devam ediyor. Bu projeyle birkaç yıldır ilgileniyoruz. Çok yakında hızlı bir gelişim ve önemli yatırımlar görmeyi umuyoruz. 2050’ye kadar bir hedefimiz var. Talepler artıyor, her şey değişiyor. Gıda güvenliği konularının ele alınması gerektiğinden, çeşitli enerji türlerinin kombinasyonlarından oluşan bir karışım düşünmek istiyoruz. Ülkemizin GSYİH’sinin %10’unu 2025 yılında madencilik sektöründen elde etmeyi planlıyoruz ve uranyum madenciliği de bu hedefe ulaşmamızı sağlayacak unsurlardan biri.”
Oturumda söz alan Ruanda Atom Enerjisi Kurulu CEO’su Fidel Ndahayo ise şunları söyledi: “Nükleer program konusunu zaten 5 yıldır değerlendiriyoruz. Ülkelerimiz arasındaki ilişkileri güçlendiren verimli iş birliği için Rosatom’a bir kez daha teşekkür etmek istiyorum. Elbette sadece geleneksel enerji kaynaklarına bakmamamız gerekiyor. İhtiyaçlarımızı karşılamak için nükleer enerji kullanımını da değerlendirmek istiyoruz. Ülke nüfusunun yaklaşık %70’inin elektriğe erişimi var ve bu oranı arttırmayı umuyoruz. Güvenilirliğe ve istikrara ihtiyacımız var ve nükleer enerji çok önemli bir çözüm, önemli bir kaynak gibi görünüyor, bu nedenle bu yola girdik”.
Forum öncesinde Rosatom, Afrika ülkelerine teknolojik egemenlik ve Rusya tarafından oluşturulan teknolojik zincirlere dahil olma projelerini sundu. Projeyi duyuran Likhachev’e göre konular, nükleer endüstride çalışacak personel yetiştirme girişimlerinden Afrika kıtası topraklarında işletmelerin kurulmasına kadar uzanabilir.
Katılımcılar, önümüzdeki yıllarda somut sonuçların elde edilebileceği öncelikli ekonomik iş birliği alanlarını belirledi. Zirvenin sonunda, Rusya-Afrika iş birliğinin siyaset, güvenlik, ekonomi, bilim ve teknoloji, kültür ve insani yardım alanlarında gelecekte geliştirilmesine yönelik amaç ve hedeflerin onaylandığı bir kapanış bildirgesi kabul edildi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
